در هر سال تحصيلي ، زمان برگزاري امتحانات ، پرفراز و نشيب ترين ايام براي دانش آموزان وهمچنین والدين آنان به شمار مي رود و به همين دليل ، اين زمان از حساسيت ويژه اي برخوردار است . اين دوره همواره براي اكثر آنان با بيم و اضطراب زیادی همراه است .بنابراين شيوه هايي كه اوليا جهت كسب موفقيت فرزندان خود به كار ميبرند حائز اهمیت است . والدین درايام برگزاري آزمون ها ، نقش و وظائف ويژه اي به عهده دارند و چنانچه بتوانند وظيفه ي خود را به نحو شايسته و مؤثري به انجام برسانند ، قطعا شاهد موفقيت و رشد بيشتري در پيشرفت تحصيلي فرزندان خويش خواهند بود .
این سؤال بسیاری از والدین است:
" وظیفه آنها در شروع فصل امتحانات چیست؟ "
و " آیا ضروری است والدین خودشان را درگیر مسائل درسی فرزندانشان کنند؟ "
"آیا بهتر است بیاعتنا و بیتفاوت فرزندانشان را به حال خود رها کنند؟ "
در اينجا به چند مورد از آنها اشاره مي كنيم :
1-ايجاد محیطی آرام در خانواده
نقش والدین در ایام امتحانات بسیار مهم بوده و ایجاد فضایی آرام از وظایف کلیدی والدین در زمان امتحانات است. اگر اتاق فرزندتان عایق صدا نیست، از سایر اعضای خانواده درخواست کنید که تلویزیون را با صدای کم مشاهده کنند. از طرفی اگر نور اتاق مطالعهی فرزندتان مناسب نیست، حتما فکری به حال ایجاد نور به میزان کافی نمایید.
از طرح مسائل و مشكلات و غيره كه موجب هرگونه فشار روحي بر دانش آموزان مي گردد خودداري شود . حفظ خونسردي و تلاش در كاهش دادن نگراني هاي مربوط به اين دوره از اهم وظائف اوليا به شمار مي رود.
2- فراهم كردن وسايل و ديگر امكانات آموزشي و كمك آموزشي
منظم نمودن كتب درسي و دفاتر و جزوات آموزشي بر اساس برنامه امتحانات، نظم و آرامش بيشتري به دانش آموزان خواهد داد . بسيار اتفاق افتاده دانش آموز در فرصت پاياني از گم شدن دفاتر و كتب درسي خود شكايت داشته است . بهتراست از قبل از شروع فصل امتحان اين نظم دهي انجام شود . چنانچه امكانات آموزشي و كمك آموزشي مورد نياز دانش آموز است براي آنان فراهم كنيم .
3-تغذيه مناسب
سفارش متخصصان تغذيه بر آن است كه در اين زمان از تهيه غذاهاي صرفاً پر حجم كه تنها معده را پر مي كند پرهيز شود . و خصوصاً در فصل برگزاري آزمون ها ي مختلف غذاهاي مغذي و مقوي تهيه كنيد .
4-تفریحات برنامهریزی شده را جایگزین سایر فعالیتها کنید
درس خواندن طولانی و خستهکننده به سود فرزندتان نیست. تفریح هر چند تفریحات ساده نظیر گردش در فضای آزاد، کوه، پارک رفتن و... فوائد زیادی برای شما و فرزندتان دارد. غالب این تفریحات هزینههای کمتری در مقایسه با یک میهمانی رفتن یا میهمانی دادن بر دوش شما میگذارد.
5-در برنامههای درسی فرزندتان دخالت نکنید
فرزندان شما بارها و بارها از معلمان، مشاوران و مدیر مدرسه توضیحات فراوانی شنیده اند. تاکیدهای بیش از حد، امر و نهیهای مکرر، سرزنش، دستورات شما در موقعیت دشوار امتحانی از سوی فرزندتان به عنوان دخالت تلقی میشود. اگر فرزندتان تصمیم گرفته به میزان اندکی مطالعه کند، مطمئناً با امر و نهی شما همین میزان اندک مطالعه را نیز انجام نخواهد داد.
6- در فرصت های مناسب، فرزندتان را تایید و تشویق کنید
با تشویق و تایید فرزندتان حس عجیبی در وی رشد میکند. او احساس می کند که قدرت عجیبی پیدا کرده است. قادر است بیشتر مطالعه کند، تمرین کند، یاد بگیرد، یادگیری برایش جالب و شورانگیز خواهد شد. شما میتوانید در لحظهای که موفق به حل مسئلهای شده است، یا در حال مطالعه است و شما از در وارد میشوید، در لحظهای که به پاک نویس مطالب درسی میپردازد و حتی لحظهای که کتابهایش را با نظم خاصی جمع و جور میکند. او را تحسین کنید. یک جمله کوتاه کافی است «میبینم به دفتر و کتابهایت سرو سامان دادهای»، «وقتی دیدم داری مطالعه میکنی خوشحال شدم» لحن گرم و صمیمی شما بر تایید و تشویق صد چندان میافزاید. سعی کنید احساس خودتان را به او بازگو کنید.
7-شنونده خوبی باشید
گاهی اوقات دانشآموز احساس خوبی نسبت به یکی از دروس امتحانی ندارد. این احساس شاید از رفتار معلم ناشی شده باشد. از طرفی ممکن است که دانشآموز از یادگیری درس خسته شده باشد. در چنین مواقعی، فرزندتان نیاز به راهنمایی شما ندارد و فقط به دنبال یک گوش شنوا است و شاید بتوان گفت که یکی از مهمترین نقش والدین در ایام امتحانات، گوش دادن به فرزندان است که حرفهای فرزند خود را بشنوند، قضاوت نکنند و از توصیه کردن اجتناب ورزند تا او با درددل کردن، احساس سبکی کند. از قضاوت کردن درباره حرفهایش جداً بپرهیزید.
8-ارتباط خود را با مدرسه، معلمان، انجمن اولیا و مربیان بیشتر کنید
ارتباط هر چه بیشتر شما با مدرسه و معلمان باعث خواهد شد فرزندتان با دلگرمی بیشتری درس ها را دنبال می کند. در ملاقات با معلمان و مشاوران از راهنماییها و توصیههای آنها حداکثر استفاده را ببرید. به این توصیهها و راهنماییها عمل کنید. در انجمن اولیاء مربیان شرکت مداوم داشته باشید. شما میتوانید از راهنماییها و تجربههای دیگر والدین در مورد فرزندشان استفاده کنید، اطلاع یابید چه کارهایی به سود فرزندان است و چه کارهایی بینتیجه است.
9-محدودکردن رفت و آمدهای خانوادگی
مكرر مشاهده شده كه افت تحصيلي و كسب نتايج نامطلوب امتحاني ، ماحصل ديدو بازديدهاي بسيار خانوادگي و عدم استقرار در مكاني واحد است بنابراين برپايي مجالس و محافل خانوادگي در ايام امتحانات يك نوع فرصت سوزي است.
10-هیچوقت فرزندتان را از امتحان نترسانید
ترس در فرزندان، به اضطراب و استرس تبدیل خواهد شد. بهترین کار این است که با او گفتگو کنید و به او امید ببخشید. شما میتوانید امتحان را لازمهی رشد بشمارید و آن را کاری عادی جلوه دهید. به این ترتیب از حساسیت دانشآموز خود خواهید کاست. نقش والدین در ایام امتحانات این است که به فرزند خود امید دهد.
11-اعتماد به نفس را در فرزندانتان افزایش دهید
از دیگر نقش والدین در ایام امتحانات این است که اعتماد به نفس را در فرزندان تقویت نمایند. دانشآموزانی که به خود باوری میرسند، میتوانند سختترین امتحانات را با موفقیت پشت سر گذارند. اعتقاد به تواناییهای فردی میتواند در کسب نتیجهی بهتر بسیار موثر باشد.
برای کمک به فرزندان و ایفای نقش والدین در ایام امتحانات باید با حفظ تعادل از راه درست اقدام نمایید تا بتوانید بدون ایجاد ناراحتی به وظایف خود درست عمل کنید. به یاد داشته باشید که در این روزها دانشآموزان از همیشه حساستر هستند و این شما هستید که میتوانید با حفظ خونسردی و آرامش سبب آرامش روحی خود و فرزندانتان شوید.