چگونه با کمالگرایی هنگام درس خواندن مقابله کنیم؟

کمالگرایی به معنای داشتن استاندارد های غیر معقول و بالا و اهداف بلندپروازانه ای است که در حقیقت رسیدن به آن ها تقریبا غیر ممکن است. احتمالا با افرادی روبرو دید که تحمل پذیرش  شکست رو ندارند وبا کوچکترین شکستی آسیب بزرگی میبینند یا کسانی که از همان ابتدای راه اهدافی را تعیین میکنند و هزینه های بسیاری برای ان می پردازند اما در حقیقت هدفی که انتخاب کرده اند دست نیافتنی و غیر عقلانی است و اگر به آن نرسند ، دچار ناامیدی و بی انگیزگی می شوند. این افراد در حقیقت دچار کمالگرایی شده اند. این مسئله در هنگام مطالعه و درس خواندن نیز بسیار تاثیر گذار است.

برای مثال  دانش آموز کمالگرا ممکن است بار ها و بار ها به صفحه ای که دارد مطالعه می کند برگردد یا بالعکس آنقدری منتظر می شود که همه ی شرایط درست و ایده آل پیش برود که اصلا شروع به مطالعه نمی کند یا دائما برنامه های خود را به تعویق می اندازد.این نوع از دانش آموزان کمتر از دانش آموزان دیگر از روی برنامه درس خواندن را اجرا می کنند چون مدت زمان زیادی را صرف چیدن برنامه ای کامل و بی نقص می کنند که در عمل رسیدن به آن نا ممکن است.

از جمله نشانه ها و آسیب های  در برنامه ریزی  دانش آموزان کمالگرا می توان به استرس و اضطراب بالا -تک بعدی شدن و کاهش عملکرد- ضعف در مدیریت زمان - احساس ناتوانی در انجام امورو خستگی دائم -ناامیدی و کاهش انگیزه -سرزنش کردن خود-شروع نکردن درس و یا پایان ندادن به برنامه‌ریزی‌ها-توجه زیاد برای جلب رضایت دیگران-به تعویق انداختن کارها- کاهش سازگاری و خودارزیابی منفی-مقایسه دائمی خود با دیگران

متاسفانه این ویژگی به مرور زمان سبب آسیب های جدی و از دست دادن زمان و انرژی می شود

برای جلوگیری از کمالگرایی هنگام  می توان به راهکار های زیر اشاره کرد:

1-شناختن افکار کمالگرایانه:اولین قدم به دام انداخفتن افکاری است که در لحظه به ذهنتان می آيد و به شما یاداوری میکند که همیشه باید همه چیز به بهتذین شکل ممکن باشد در صورتی که این مایید که هنگام مواجه شن با استندارد ها و توقعات بالا باید به خود یاد اوری کنید که تلاش کردن مهم تر از نتیجه است و و شروع کردن و و قدم های کوچک از برنداشتن ان بهتر است

2-پذیرش ناکاملی: یکی از مهم ترین راه ها  برای غلبه بر کمال گرایی در هنگام  مطالعه، پذیرش این موضوع است که هیچ انسانی کامل نیست و قرار نیست تمام کارها در بالاترین استاندارد ممکن انجام شود. بپذیرید حتی در درس خواندن نیز ممکن است خیلی عوامل مانع از دستیابی شما به هدف شود.

فرض کنید که روزها و شب‌های زیادی را برای درس خواندن و قبولی در کنکور وقت گذاشته‌اید. شب قبل از کنکور حسابی مریض می‌شوید  و در جلسه کنکور  تمرکز لازم را ندارید. فرد کمال گرا خود را مقصر می‌داند و نمی‌پذیرد این اتفاق در حیطه اختیارات او نیست و دائم خود را سرزنش می‌کند. درحالی‌که بهتر است با این موضوع کنار بیایید که چنین اتفاقی ممکن است برای هر کس دیگری به صورت مشابه رخ دهد.

3-تعیین اهداف و اولویت بندی کردن: شما باید همیشه از خودتان بپرسید که اهدافتان در کوتاه مدت و بلند مدت چیست و به جای این که تمرکزتان روی کامل بودن برنامه باشد سعی کنید تمرکز خود را روی بهبود پیشرفت های کوچک و مداوم بگذارید. بطور مثال اگر شما هفته ی دیگر از 4 فصل زیست دهم امتحان دارید اما زمانتان برای مطالعه کافی نیست به جای استفاده از منابع متنوع تست و تمرین متفاوت تمرکز خود را روی یک کتاب بگذارید و تا مطالعه فصلی به اتمام نرسید سراغ فصل بعدی نروید

4-متناسب با توانایی هایتان برنامه ریزی کنید: وقتی که شما برای خود برنامه ای میریزید که تمام  و کمال و بدون در نظر گرفتن مهارت و توانایی هایتان باشد احتمال نرسیدن به آن خیلی بیشتر از اجرای آن است یعنی اگر تا به امروز متوسط ساعت مطالعه ی شما 50 ساعت بود نمیتوانید انتظار داشته باشید که در عرض یک هفته به 70 ساعت برسد.بلکه برای مقابله بهتر سعی کنید ابتدا با توجه به ظرفیت خود برنامه ریزی کنید و سپس در زمان طولانی تر ظرفیت خود را ارتقا دهید

5- روی خواندن درس تمرکز کنید؛ نه عالی درس خواندن: سعی کنید همیشه  به جای تمرکز بر روی نتیجه نهایی، به پروسه و فرآیند یادگیری و تلاش‌هایی که کردید  توجه کنید. این امر می تواند به شما کمک کند تا از مسیری که برای رسیدن به هدف طی می کنید لذت ببرید

6- اهمال کاری ناشی از کمال گرایی را برطرف کنید: کمال گرایی خودش یکی از دلایل اصلی اهمال کاری است؛ زیرا همیشه کارهایتان را به تعویق می‌اندازید. متاسفانه کمال گرایی و اهمال کاری یکدیگر را تقویت می‌کنند.

اهمال کاری یکی از بزرگترین موانع شما برای شروع  کردن است. اگر شما هم درس خواندن را مدام عقب می‌اندازید و یا نمی توانید در آن استمرار داشته باشید، یعنی درگیر اهمال کاری هستید. پس پیشنهاد می‌کنم اهمال کاری خود را به شکل اصولی برطرف کنید تا کمال گرایی شما نیز در کنار آن برطرف شود. وقتی اهمال کاری و کمال گرایی ناشی از آن را کنار بگذارید، می‌توانید در اهداف تحصیلی خود موفق شوید و بهترین نتایج را بگیرید.

سخن آخر

شما  برای مدیریت کمال‌گرایی در مطالعه و دستیابی به تعادل و بهره‌وری بیشتر، می‌توانید با تعیین اهداف معقول و قابل دستیابی برای خودتان-قبول کردن اشتباهات و استفاده از آنها به عنوان فرصت‌های یادگیری -استفاده از تکنیک‌های مدیریت زمان برای برنامه‌ریزی بهتر و افزایش بهره‌وری -تمرکز بر روی افکار مثبت -تمرین مواجهه با اضطراب و کنترل آن برای رهایی از کمال‌گرایی به تعادل بیشتری در مطالعه و یادگیری دست یابید. در واقع میزان کمی از کمال طلبی می‌تواند موتور محرکی  باشد اما وقتی فردی با کمال گرایی افراطی مقابله نکند ، حتی رسیدن به اهدافی که تعیین کرده هم نمی‌تواند رضایت بخش باشد. بنابراین باید نشانه‌های کمالگرایی در برنامه ریزی درسی را بشناسید و به موقع جلوی آسیب زدن بیشتر آن را بگیرید.